डायफ्राम कॉम्प्रेसर हा एक विशेष प्रकारचा कॉम्प्रेसर आहे जो त्याच्या अद्वितीय रचना आणि कार्य तत्त्वासह अनेक क्षेत्रांमध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावतो.
१, डायाफ्राम कंप्रेसरची संरचनात्मक रचना
डायाफ्राम कॉम्प्रेसरमध्ये प्रामुख्याने खालील भाग असतात:
१.१ ड्रायव्हिंग यंत्रणा
सामान्यतः इलेक्ट्रिक मोटर किंवा अंतर्गत ज्वलन इंजिनद्वारे चालवले जाणारे, बेल्ट ट्रान्समिशन, गियर ट्रान्समिशन किंवा थेट कनेक्शनद्वारे कंप्रेसरच्या क्रँकशाफ्टमध्ये शक्ती प्रसारित केली जाते. ड्रायव्हिंग यंत्रणेचे कार्य कंप्रेसरला स्थिर उर्जा स्त्रोत प्रदान करणे आहे, ज्यामुळे कंप्रेसर सामान्यपणे कार्य करू शकेल याची खात्री होते.
उदाहरणार्थ, काही लहान डायाफ्राम कॉम्प्रेसरमध्ये, सिंगल-फेज मोटरचा वापर ड्रायव्हिंग यंत्रणा म्हणून केला जाऊ शकतो, तर मोठ्या औद्योगिक डायाफ्राम कॉम्प्रेसरमध्ये, उच्च-शक्तीच्या तीन-फेज मोटर्स किंवा अंतर्गत ज्वलन इंजिन वापरले जाऊ शकतात.
१.२ क्रँकशाफ्ट कनेक्टिंग रॉड यंत्रणा
क्रँकशाफ्ट कनेक्टिंग रॉड मेकॅनिझम हा डायफ्राम कॉम्प्रेसरच्या मुख्य घटकांपैकी एक आहे. त्यात क्रँकशाफ्ट, कनेक्टिंग रॉड, क्रॉसहेड इत्यादी असतात, जे ड्रायव्हिंग मेकॅनिझमच्या रोटेशनल मोशनला पिस्टनच्या रेसिप्रोकेटिंग रेषीय मोशनमध्ये रूपांतरित करतात. क्रँकशाफ्टच्या रोटेशनमुळे कनेक्टिंग रॉड स्विंग होतो, ज्यामुळे स्लाईडमध्ये रेसिप्रोकेटिंग मोशन करण्यासाठी क्रॉसहेडला ढकलले जाते.
उदाहरणार्थ, क्रँकशाफ्टच्या डिझाइनमध्ये सामान्यत: उच्च-शक्तीच्या मिश्र धातुच्या स्टील मटेरियलचा वापर केला जातो ज्यावर अचूक मशीनिंग आणि उष्णता उपचार केले जातात जेणेकरून त्यांना पुरेशी ताकद आणि कडकपणा मिळेल. कनेक्टिंग रॉड उत्कृष्ट बनावट स्टील मटेरियलपासून बनलेला आहे आणि अचूक प्रक्रिया आणि असेंब्लीद्वारे, ते क्रँकशाफ्ट आणि क्रॉसहेडशी विश्वसनीय कनेक्शन सुनिश्चित करते.
१.३ पिस्टन आणि सिलेंडर बॉडी
पिस्टन हा डायफ्राम कॉम्प्रेसरमधील गॅसच्या थेट संपर्कात येणारा घटक आहे, जो गॅस कॉम्प्रेशन साध्य करण्यासाठी सिलेंडरच्या आत परस्पर हालचाल करतो. सिलेंडर बॉडी सहसा उच्च-शक्तीच्या कास्ट आयर्न किंवा कास्ट स्टील मटेरियलपासून बनलेली असते, ज्यामध्ये चांगला दाब प्रतिरोध असतो. गॅस गळती रोखण्यासाठी पिस्टन आणि सिलेंडरमध्ये सील वापरले जातात.
उदाहरणार्थ, पिस्टनच्या पृष्ठभागावर सामान्यतः क्रोम प्लेटिंग, निकेल प्लेटिंग इत्यादी विशेष उपचारांनी उपचार केले जातात जेणेकरून त्याचा पोशाख प्रतिरोध आणि गंज प्रतिकार सुधारेल. सीलिंग घटकांची निवड देखील महत्त्वपूर्ण आहे, सामान्यतः चांगला सीलिंग प्रभाव सुनिश्चित करण्यासाठी उच्च-कार्यक्षमता असलेले रबर किंवा धातूचे सील वापरले जातात.
१.४ डायफ्राम घटक
डायफ्राम घटक हा डायफ्राम कॉम्प्रेसरचा एक प्रमुख घटक आहे, जो कॉम्प्रेस्ड गॅसला वंगण तेल आणि ड्राइव्ह यंत्रणेपासून वेगळे करतो, ज्यामुळे कॉम्प्रेस्ड गॅसची शुद्धता सुनिश्चित होते. डायफ्राम घटक सहसा डायफ्राम शीट्स, डायफ्राम ट्रे, डायफ्राम प्रेशर प्लेट्स इत्यादींनी बनलेले असतात. डायफ्राम शीट्स सामान्यतः उच्च-शक्तीच्या धातू किंवा रबर सामग्रीपासून बनवल्या जातात, ज्यामध्ये चांगली लवचिकता आणि गंज प्रतिरोधक क्षमता असते.
उदाहरणार्थ, धातूच्या डायाफ्राम प्लेट्स सामान्यतः स्टेनलेस स्टील आणि टायटॅनियम मिश्र धातुसारख्या पदार्थांपासून बनवल्या जातात आणि उच्च शक्ती आणि गंज प्रतिरोधकतेसाठी विशेष तंत्रांद्वारे प्रक्रिया केल्या जातात. रबर डायाफ्राम विशेष कृत्रिम रबर मटेरियलपासून बनलेला असतो, ज्यामध्ये चांगली लवचिकता आणि सीलिंग गुणधर्म असतात. डायाफ्राम ट्रे आणि डायाफ्राम प्रेशर प्लेट डायाफ्राम दुरुस्त करण्यासाठी वापरल्या जातात, ज्यामुळे ऑपरेशन दरम्यान डायाफ्राम विकृत होणार नाही किंवा तुटणार नाही याची खात्री होते.
१.५ गॅस व्हॉल्व्ह आणि कूलिंग सिस्टम
गॅस व्हॉल्व्ह हा डायफ्राम कॉम्प्रेसरमधील एक घटक आहे जो गॅसचा प्रवाह आणि बहिर्वाह नियंत्रित करतो आणि त्याची कार्यक्षमता थेट कॉम्प्रेसरची कार्यक्षमता आणि विश्वासार्हता प्रभावित करते. एअर व्हॉल्व्ह सहसा स्वयंचलित व्हॉल्व्ह किंवा फोर्स्ड व्हॉल्व्हचा अवलंब करतो आणि कॉम्प्रेसरच्या कार्यरत दाब आणि प्रवाहाच्या आवश्यकतांनुसार निवडला जातो. ऑपरेशन दरम्यान कॉम्प्रेसरद्वारे निर्माण होणारी उष्णता कमी करण्यासाठी, कॉम्प्रेसरचे सामान्य ऑपरेशन सुनिश्चित करण्यासाठी कूलिंग सिस्टमचा वापर केला जातो.
उदाहरणार्थ, स्वयंचलित व्हॉल्व्हमध्ये सामान्यतः स्प्रिंग किंवा डायाफ्रामचा वापर व्हॉल्व्ह कोर म्हणून केला जातो, जो गॅस प्रेशरमधील बदलांमुळे आपोआप उघडतो आणि बंद होतो. फोर्स्ड व्हॉल्व्हला इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक ड्राइव्ह, न्यूमॅटिक ड्राइव्ह इत्यादी बाह्य ड्रायव्हिंग यंत्रणेद्वारे नियंत्रित करणे आवश्यक आहे. कूलिंग सिस्टम ऑपरेटिंग वातावरण आणि कॉम्प्रेसरच्या आवश्यकतांवर अवलंबून एअर-कूल्ड किंवा वॉटर-कूल्ड असू शकते.
२, डायाफ्राम कंप्रेसरचे कार्य तत्व
डायाफ्राम कंप्रेसरची कार्यप्रणाली तीन टप्प्यात विभागली जाऊ शकते: सक्शन, कॉम्प्रेशन आणि एक्झॉस्ट:
२.१ इनहेलेशन टप्पा
जेव्हा पिस्टन उजवीकडे सरकतो तेव्हा सिलेंडरमधील दाब कमी होतो, इनटेक व्हॉल्व्ह उघडतो आणि बाह्य वायू इनटेक पाईपद्वारे सिलेंडरच्या शरीरात प्रवेश करतो. यावेळी, सिलेंडरमधील दाब आणि डायाफ्राम चेंबरमधील दाबाच्या क्रियेखाली डायाफ्राम प्लेट डावीकडे वाकते आणि डायाफ्राम चेंबरचे आकारमान वाढते, ज्यामुळे सक्शन प्रक्रिया तयार होते.
उदाहरणार्थ, इनहेलेशन प्रक्रियेदरम्यान, सिलेंडर ब्लॉकच्या आत आणि बाहेरील दाबाच्या फरकाने इनटेक व्हॉल्व्ह उघडणे आणि बंद करणे नियंत्रित केले जाते. जेव्हा सिलेंडरमधील दाब बाह्य दाबापेक्षा कमी असतो, तेव्हा इनटेक व्हॉल्व्ह आपोआप उघडतो आणि बाह्य वायू सिलेंडरच्या शरीरात प्रवेश करतो; जेव्हा सिलेंडरमधील दाब बाह्य दाबाइतका असतो, तेव्हा इनटेक व्हॉल्व्ह आपोआप बंद होतो आणि सक्शन प्रक्रिया संपते.
२.२ कॉम्प्रेशन स्टेज
जेव्हा पिस्टन डावीकडे सरकतो तेव्हा सिलेंडरमधील दाब हळूहळू वाढतो, इनटेक व्हॉल्व्ह बंद होतो आणि एक्झॉस्ट व्हॉल्व्ह बंद राहतो. या टप्प्यावर, सिलेंडरमधील दाबाखाली डायफ्राम प्लेट उजवीकडे वाकते, ज्यामुळे डायफ्राम चेंबरचे आकारमान कमी होते आणि वायू संकुचित होतो. पिस्टन जसजसा हलत राहतो तसतसे सिलेंडरमधील दाब सतत वाढत जातो जोपर्यंत तो सेट कॉम्प्रेशन प्रेशरपर्यंत पोहोचत नाही.
उदाहरणार्थ, कॉम्प्रेशन दरम्यान, डायाफ्रामचे वाकणे विकृतीकरण सिलेंडरमधील दाब आणि डायाफ्राम चेंबरमधील दाब यांच्यातील फरकाने निश्चित केले जाते. जेव्हा सिलेंडरमधील दाब डायाफ्राम चेंबरमधील दाबापेक्षा जास्त असतो, तेव्हा डायाफ्राम प्लेट उजवीकडे वाकते, ज्यामुळे वायू संकुचित होतो; जेव्हा सिलेंडरमधील दाब डायाफ्राम चेंबरमधील दाबाइतका असतो, तेव्हा डायाफ्राम समतोल स्थितीत असतो आणि कॉम्प्रेशन प्रक्रिया संपते.
३.३ एक्झॉस्ट स्टेज
जेव्हा सिलेंडरमधील दाब सेट कॉम्प्रेशन प्रेशरपर्यंत पोहोचतो, तेव्हा एक्झॉस्ट व्हॉल्व्ह उघडतो आणि कॉम्प्रेस्ड गॅस सिलेंडरमधून एक्झॉस्ट पाईपद्वारे बाहेर काढला जातो. या टप्प्यावर, डायफ्राम प्लेट सिलेंडर आणि डायफ्राम चेंबरमधील दाबाखाली डावीकडे वाकते, ज्यामुळे डायफ्राम चेंबरचे आकारमान वाढते आणि पुढील सक्शन प्रक्रियेची तयारी होते.
उदाहरणार्थ, एक्झॉस्ट प्रक्रियेदरम्यान, एक्झॉस्ट व्हॉल्व्ह उघडणे आणि बंद करणे हे सिलेंडरमधील दाब आणि एक्झॉस्ट पाईपमधील दाब यांच्यातील फरकाने नियंत्रित केले जाते. जेव्हा सिलेंडरमधील दाब एक्झॉस्ट पाईपमधील दाबापेक्षा जास्त असतो, तेव्हा एक्झॉस्ट व्हॉल्व्ह आपोआप उघडतो आणि सिलेंडर बॉडीमधून कॉम्प्रेस्ड गॅस बाहेर पडतो; जेव्हा सिलेंडरमधील दाब एक्झॉस्ट पाईपमधील दाबाइतका असतो, तेव्हा एक्झॉस्ट व्हॉल्व्ह आपोआप बंद होतो आणि एक्झॉस्ट प्रक्रिया संपते.
३, डायफ्राम कंप्रेसरची वैशिष्ट्ये आणि अनुप्रयोग
३.१ वैशिष्ट्ये
संकुचित वायूची उच्च शुद्धता: संकुचित वायूला स्नेहन तेलापासून वेगळे करणारा डायाफ्राम आणि ड्रायव्हिंग यंत्रणा असल्यामुळे, संकुचित वायू स्नेहन तेल आणि अशुद्धतेमुळे दूषित होत नाही, परिणामी उच्च शुद्धता मिळते.
चांगले सीलिंग: डायाफ्राम कंप्रेसर एक विशेष सीलिंग रचना स्वीकारतो, जो प्रभावीपणे गॅस गळती रोखू शकतो, कॉम्प्रेशन कार्यक्षमता आणि सुरक्षितता सुनिश्चित करू शकतो.
सुरळीत ऑपरेशन: डायाफ्राम कंप्रेसरच्या कामकाजाच्या प्रक्रियेदरम्यान, पिस्टनची हालचाल गती तुलनेने कमी असते आणि धातूच्या भागांमध्ये थेट संपर्क नसतो, त्यामुळे ऑपरेशन सुरळीत होते आणि आवाज कमी असतो.
मजबूत अनुकूलता: डायफ्राम कॉम्प्रेसर उच्च दाब, उच्च शुद्धता, ज्वलनशील आणि स्फोटक विशेष वायूंसह विविध गॅस कॉम्प्रेशन आवश्यकतांनुसार जुळवून घेऊ शकतात.
३.२ अर्ज
पेट्रोकेमिकल उद्योग: हायड्रोजन, नायट्रोजन, नैसर्गिक वायू इत्यादी वायूंचे संकुचन करण्यासाठी वापरले जाते, ज्यामुळे रासायनिक उत्पादनासाठी कच्चा माल आणि वीज उपलब्ध होते.
अन्न आणि औषध उद्योग: हवा आणि नायट्रोजन सारख्या वायूंना संकुचित करण्यासाठी वापरले जाते, ज्यामुळे अन्न प्रक्रिया आणि औषध उत्पादनासाठी स्वच्छ वायू वातावरण मिळते.
इलेक्ट्रॉनिक सेमीकंडक्टर उद्योग: नायट्रोजन, हायड्रोजन, हेलियम इत्यादी उच्च-शुद्धता असलेल्या वायूंना संकुचित करण्यासाठी वापरले जाते, ज्यामुळे इलेक्ट्रॉनिक चिप उत्पादन आणि सेमीकंडक्टर उत्पादनासाठी उच्च-शुद्धता असलेल्या वायूचे वातावरण मिळते.
वैज्ञानिक संशोधन प्रयोगांच्या क्षेत्रात, याचा वापर विविध विशेष वायूंना संकुचित करण्यासाठी आणि वैज्ञानिक संशोधन प्रयोगांसाठी स्थिर वायू पुरवठा करण्यासाठी केला जातो.
थोडक्यात, डायफ्राम कॉम्प्रेसर त्यांच्या अद्वितीय रचना आणि कार्य तत्त्वामुळे अनेक क्षेत्रांमध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावतात. डायफ्राम कॉम्प्रेसरचे ऑपरेटिंग तत्व समजून घेतल्यास या उपकरणाचा अधिक चांगला वापर आणि देखभाल करण्यास, त्याची कार्यक्षमता आणि विश्वासार्हता सुधारण्यास मदत होऊ शकते.
पोस्ट वेळ: सप्टेंबर-१२-२०२४